امروزه مبحث حقوق شهروندی و چگونگی زمینه های اجرا و رعایت آن مورد بحث مردم عادی هم شده است . حقوق شهروندی مجموعه قوانین حاکم بر روابط شهروندان در جامعه شهری را بیان می کند و آگاهی از این حقوق و تعهدات شهروندی، زمینه انجام وظایف دوجانبه را فراهم می کند و باعث مشارکت پایدار شهروندان در امور شهر و نیز پاسخ خواهی آنها از مدیران و مسئولان خواهدشد.شهروند کیست و تفاوت شهروند با شهرنشین چیست ؟ مسلماً کسی که در شهر سکونت داشته شهرنشین نامیده می شود .حال شهرنشینی که در جامعه شهری حضور داشته و نسبت به محیط پیرامون خود، در قبال شهروندان دیگر احساس مسئولیت نموده و تکلیف خود را ادا می نماید شهروند می شود . مهمترین حقوق شهروندی ساکنان یک محله را می توان اینگونه برشمرد: ایجاد امنیت پایدار ، حفظ سلامت و بهداشت ، ایجاد پایگاه های فرهنگی – ورزشی – هنری ، زیبایی و پاکیزگی محله ، حمل و نقل و ترافیک محله.ساکنان محله برای رعایت موارد مرتبط با حقوق شهروندی می بایست در مرحله اول با همراهی و همدلی با یکدیگر موارد مهم را احصا نموده و با پیگیری های خود از سیستم مدیریت شهری خود خواهان باشند و متقابلاً سیستم مدیریت شهری نیز می بایست با در نظر گرفتن شرایط و الویتهای فعالیتی خود موارد مطروحه را به ثمر برساند . در واقع یک حالت دوطرفه بین اجزای مختلف حقوق شهروندی(مردم / جامعه / حکومت) برقرار است که رعایت هرسه عامل در موفقیت تبیین حقوق شهروندی شهروندان دخیل است . حکومتها و نهادهای اجرایی آن معمولا لیستی از مهمترین حقوق شهروندی را در هر زمینه تحت عنوان منشور حقوق شهروندی منتر می کنند که محصول اجرای آن احترام و آرامش برای شهروندان بوده و می تواند زمینه ساز افزایش همبستگی شهروندی ، مسئولیت و تعهد شهروندی گردد . در این بین آموزش حقوق شهروندی می تواند تاثیر بسیار زیادی در احقاق حقوق و انجام تکالیف برای شهروندان باشد که می بایست توسط حکومت و نهادهای اجرایی آن مورد اهتمام قرار گیرد . هدف آموزش شهروندی تربیت شهروند خوب و نمونه نیست . هدف اصلی آن تاثیر در تصمیم گیری چگونگی رفتار شهروندان در قبال مسائل جامعه شهریست که شهروند انتخاب می کند که چگونه در کنار دیگر شهروندان ساکن محله زندگی نماید .
علی اکبر بنی اسدی
کارشناسی ارشد مدیریت ، . Ak.baniasadi@gmail.com